Ruggespraak VO

Wie kent hem niet, de rubriek Ruggespraak van het maandblad Onze Taal met grappige 'taalkronkels' uit de media? Speciaal voor Talent ontwikkelt Onze Taal maandelijks een Ruggespraak-rubriek voor het voortgezet onderwijs: Ruggespraak VO. Vier taalkronkels met korte opdrachten erbij om te behandelen in de klas. Hoe kun je de taalkronkels lezen? En wat betekenen ze dan?

Zwemmen

Maar liefst 36 zonnecollectoren helpen bij het versneld opwarmen van het zwembad. Daarmee kan er bij mooi weer sneller gezwommen worden in ons bad.
Bron: Zwembadloenen.nl

Het woord sneller moet in dit bericht gelezen worden als:
a. harder
b. eerder

Kortsluiting

Een monteur heeft door een draad verkeerd aan te sluiten kortsluiting veroorzaakt bij mijn 85-jarige vader.
Bron: Kassa.nl

Kortsluiting betekent letterlijk 'contact tussen punten met elektrische spanning waardoor brand kan ontstaan', maar kan ook figuurlijk gebruikt worden in de betekenis 'kortsluiting in het hoofd (van bijvoorbeeld een oude man): even niet helder kunnen nadenken'.
Welke betekenis is in bovenstaand bericht bedoeld?

Oude deelnemer?

John F. Kennedy loopt voor Team Westland
Onlangs hebben de kinderen van WSKO John F. Kennedy een sponsorloop gehouden. De gehele school heeft zich ingezet om geld op te halen voor Team Westland. 
Bron: De ’s-Gravenzander

Met John F. Kennedy wordt in de kop gedoeld op een school die zo heet: de kinderen van die school hebben meegedaan aan een sponsorloop. Maar hoe lees je de kop als je die school niet kent?

Andere aanpak

Britse bedrijven gaan onnodig plastic aanpakken
Ruim veertig Britse bedrijven beloven minder plastic verpakkingsmateriaal te gaan gebruiken. Binnen zeven jaar moet geen onnodig plastic meer worden gebruikt en het plastic dat overblijft wordt grotendeels gerecycled.
Bron: NOS.nl

Het woord onnodig in de kop is:
a. een bijwoord bij plastic aanpakken. De zin betekent: 'Britse bedrijven gaan ten onrechte iets veranderen aan het gebruik van plastic in hun verpakkingsmateriaal.'
b. een bijvoeglijk naamwoord bij plastic. De zin betekent: 'Britse bedrijven gebruiken nu meer plastic dan nodig is in hun verpakkingsmateriaal en dat gaan ze veranderen.'

Het werkwoord aanpakken betekent hier 'in actie komen om iets te verbeteren'.
Aanpakken heeft ook nog een letterlijke betekenis. Wat zou de kop betekenen als je uitgaat van díé betekenis?

Onze Taal

De rubriek Ruggespraak VO op Talent Actualiteit wordt verzorgd door het Genootschap Onze Taal, een vereniging voor taalliefhebbers. Op de website www.onzetaal.nl en in het tijdschrift Onze Taal komen allerlei taalonderwerpen voorbij: taalontwikkeling, jongerentaal, goed en fout taalgebruik, puzzels en nog veel meer. De vereniging heeft ook een Taaladviesdienst, die vragen over spelling, grammatica en woordgebruik beantwoordt.