Ruggespraak VO

Wie kent hem niet, de rubriek Ruggespraak van het maandblad Onze Taal met grappige 'taalkronkels' uit de media? Speciaal voor Talent ontwikkelt Onze Taal maandelijks een Ruggespraak-rubriek voor het voortgezet onderwijs: Ruggespraak VO. Vier taalkronkels met korte opdrachten erbij om te behandelen in de klas. Hoe kun je de taalkronkels lezen? En wat betekenen ze dan?

In de lift

Aantal nieuwe woningen in de lift
In Den haag zijn sinds 2015 tot halverwege dit jaar 5291 nieuwbouwwoningen opgeleverd. Daarmee staat de hofstad op de derde plek van gemeenten waar de meeste nieuwe huizen bij kwamen.
Bron: AD Haagsche Courant

Wat is bedoeld met 'woningen in de lift'?
a) Er moesten zoveel nieuwe woningen in Den Haag komen, dat er zelfs een paar in liften zijn gebouwd.
b) Het aantal nieuwe woningen in Den Haag is enorm toegenomen.

Wie, wat, waar is er gestolen?

Werkstraf voor stelen van oude dame
Voor het verduisteren van bijna 80.000 euro van een bejaarde vrouw in Hoogeveen moet een 47-jarige vrouw uit Ter Apel als straf 160 uur werken. De vrouw werkte als thuishulp bij de Hoogeveense.
Bron: Hoogeveensche Courant

In theorie kan de kop van dit bericht drie betekenissen hebben.
Welke betekenis is bedoeld? (En welke vind jij het grappigst?)
a) Een thuishulp krijgt een werkstraf omdat ze een bejaarde vrouw heeft gestolen.
b) Een thuishulp krijgt een werkstraf omdat ze geld heeft gestolen van een bejaarde vrouw.
c) Een oude dame die heeft gestolen, krijgt daarvoor een werkstraf.

Bewust of onbewust verbrand

Duizenden sokken voor het goede doel in vlammen opgegaan

Bij de grote brand in Molenaarsgraaf vorige week is een grote partij sokken voor het goede doel in vlammen opgegaan. Het gaat om zogeheten Alzheimer Socks, waarvan de opbrengst naar het Alzheimercentrum Amsterdam zou gaan. De volledige voorraad van 35.000 paar sokken is vernietigd. Ze hadden bij elkaar 280.000 euro kunnen opbrengen. 
Bron: NOS


Uit het bericht blijkt dat de sokken per ongeluk zijn verbrand. De sokken zouden voor het goede doel worden verkocht, maar doordat er brand uitbrak, zijn ze vernietigd. Soms worden dingen juist bewust verbrand. Heel vroeger deden mensen dat om de goden gunstig te stemmen. Weet jij hoe dat heet?
a) oreren
b) offeren
c) opperen

Wat ga je later doen?

Scholieren gaan later studeren
Steeds meer middelbare scholieren en mbo’ers nemen na hun opleiding twee of meer tussenjaren voor ze gaan studeren aan een hogeschool of universiteit. Dat blijkt uit cijfers van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO).
Bron: NOS

Het woord later betekent 'op een later moment', dat is duidelijk. Tóch kan het woord in deze kop op twee manieren worden gelezen. Wat is bedoeld? Je moet later in de kop vervangen door:
a) ergens in de toekomst
b) niet meteen

Wat betekent later in 'Wat wil je later worden?'

Onze Taal

De rubriek Ruggespraak VO op Talent Actualiteit wordt verzorgd door het Genootschap Onze Taal, een vereniging voor taalliefhebbers. Op de website www.onzetaal.nl en in het tijdschrift Onze Taal komen allerlei taalonderwerpen voorbij: taalontwikkeling, jongerentaal, goed en fout taalgebruik, puzzels en nog veel meer. De vereniging heeft ook een Taaladviesdienst, die vragen over spelling, grammatica en woordgebruik beantwoordt.