Challenge: stoppen met challenges!

YouTube wil af van de vele challenges en pranks die op hun platform verschijnen.
Waarom en over wat voor challenges hebben we het?

Vraag vooraf
Weet je wat challenges en pranks zijn?
Heb je zelf wel eens meegedaan aan een challenge of een prank?

Bekijk de video tot minuut 3:03 en beantwoord de vragen



Vragen bij de video
1 Welke voorbeelden van gevaarlijke challenges komen voorbij?
2 YouTube kan 'strikes' uitdelen. Wat is een strike?
3 Voor welke overtreding kregen YouTubers al langer strikes?
4 Voor welke overtreding kunnen ze sinds twee jaar een strike krijgen?
5 Waarom zou een populaire YouTuber zich aan de regels houden?

Woorden
Hoe zegt de presentator dat YouTube regels strenger wil maken?
Wat bedoelt de presentator met 'Wat betekent dat concreet?
Kind Alert vertelt dat YouTube manueel video's bekijkt. Wat betekent dat?

Jouw mening
Wat vind jij: ligt de verantwoordelijkheid bij de YouTubers of bij de kijkers? Onderbouw je mening met twee argumenten.

Waddenbak

Opeens stond er een auto in de Waddenzee. Hoe kwam die daar?

Bekijk de video en beantwoord de vragen.



Vragen bij de video
1 Door wie werd de auto gevonden?
2 Welk synoniem van plaatselijk wordt gebruikt?  
3 Wat zou het woord 'ijsgang' kunnen betekenen?

Pauzeer de video bij seconde 0:46. Overleg met een klasgenoot.
4 Hoe is de auto er volgens jullie terechtgekomen?
5 Wat vind je geloofwaardiger: de suggestie van de plaatselijke bevolking of de uitleg van de eigenaar van de auto? Leg uit waarom je dat denkt.

Uitdrukkingen
6 In de video wordt geen partij getrokken voor één van beide lezingen van het gebeurde.
Door welke uitdrukking weet je dat?
7 Wat betekent 'Stan is flink de Sjors', denk je?
7a Mogelijk is de uitdrukking een plaatselijke variant van een andere, bekendere uitdrukking. Welke?
7b Bekijk je antwoord op vraag 7. Welke uitdrukking met deze betekenis gebruik je zelf?

Woorden
8 De titel van deze post kun je op twee manieren lezen. Welke?

De Taalstaat: keuvelen, kuieren en kwebbelen

De Taalstaat is een radioprogramma waarin onze taal van alle kanten wordt bekeken. Een onderdeel van de Taalstaat is het Taalloket, waar luisteraars een taalvraag kunnen stellen. Je gaat luisteren naar een fragment over de betekenis en herkomst van drie woorden: keuvelen, kuieren en kwebbelen.

Vragen vooraf
- Ken je de woorden keuvelen, kuieren en kwebbelen?
- Gebruik jij (of iemand in je omgeving) deze woorden wel eens? En zo ja, op welke manier?

Schrijf de drie woorden onder elkaar.
Luister naar het fragment en maak aantekeningen.
Let op: dit is een audiofragment (geen video). Beluister het hier.

Informatie uit je aantekeningen halen
Bekijk je aantekeningen. Geef antwoord op de vragen.
1 Welke twee betekenissen heeft keuvelen?
2 Wat heeft het woord kevel met praten te maken?
3 Welke betekenis van het woord keuvel brengen we nu in verband met lampionnen en snoepgoed?
4 Hoe zijn kuieren en kwebbelen aan hun naam gekomen? 

Soorten aantekeningen
Vergelijk je aantekeningen én antwoorden met die van een klasgenoot. Concludeer welke aantekeningen (woorden, strepen, pijlen, bullets etc.) het beste resultaat geven.

Synoniemen
Noteer zoveel mogelijk synoniemen voor de woorden keuvelen, kuieren en kwebbelen.
Welke synoniemen gebruik jij zelf? Geef ook een aantal voorbeeldzinnen.

Vergeetwoorden
De presentator Frits Spits noemt het woord keuvelen 'een vergeetwoord'. Ga als volgt te werk:
1. Zoek op wat een vergeetwoord is.
2. Kies zelf een vergeetwoord.
3. Verzamel alle vergeetwoorden uit de klas.
4. Doe een stemming met een top 3 als resultaat.
5. Bedenk individueel twee zinnen per vergeetwoord.
6. Gebruik de vergeetwoorden een week lang zo vaak mogelijk en op een logisch moment.
7. Kijk na een week terug: krijgen de woorden een plek in je vocabulaire?

Pot voor de wildpoeper

De Zuid-Hollandse plaats Oostvoorne is al een tijd in de ban van een mysterieuze wildpoeper.

Vraag vooraf
Het woord wildpoeper is niet zo bekend. Aan welk bekend woord doet het je denken?

Vragen bij de video

1 Welk probleem is gesignaleerd in Oostvoorne?
2 Waar doet het probleem zich voor?
3 Welke oplossing is er bedacht?
4 Wie heeft deze oplossing bedacht?

Spelen met taal

1 De eerste zin van het fragment is meteen dubbelzinnig. Op welke manier?
2 Er wordt behoorlijk om de hete brij heen gedraaid. Welke woorden worden gebruikt in plaats van 'poep' en 'poepen'?
3 Wat valt je op aan de beschrijving: 'het bankje waar ouderen hangen'?
4 Welke reacties kreeg de loodgieter op zijn wc-pot? Wat is er grappig aan die reacties?
5 Welk woord past het beste bij de actie van de loodgieter?
A Het is een ludieke actie
B Het is een laconieke actie
C Het is een authentieke actie

Een shirtje van koeienpoep

In Brabant produceren ze kleding van..........koeienmest! Getsie. Maar wel heel slim.

Vragen bij het filmpje

1 Het filmpje start met de uitdrukking: In Nederland 'hebben we er méér dan genoeg van'.

Waar hebben we meer dan genoeg van?

Op welke twee manieren kun je die opmerking opvatten? 

2 Wat bedoelt de uitvindster als ze zegt: 'Eigenlijk hebben we goud in handen!'

3 We zien een wit 'goedje' in een maatbekertje, het is afkomstig uit de koeienmest. Bedenk een ander woord voor 'goedje'.

4 In het filmpje zie je een aantal producten voorbijkomen die van koeienpoep zijn gemaakt. Noteer ze. Welke vind jij het grappigst en waarom?

5 Hoe kunnen de Nederlandse boeren verdienen aan de koeienmest?

Schrijven - instructie

Kijk nogmaals naar het filmpje. Noteer hoe de koeienmest wordt verwerkt tot een 'goedje' en maak er een instructie van. Let op: gebruik de gebiedende wijs!

Noodweer niet voor iedereen vervelend

Het regent dat het giet in Nederland, de afgelopen weken. In sommige delen van het land is sprake van ernstige overlast en schade. 

Vraag vooraf
Heb jij in de regio waar je woont veel last (gehad) van het noodweer? Heb je familie of vrienden in andere delen van het land waar veel overlast was? Praat erover met een klasgenoot.

Vragen bij het filmpje

1 Wat veroorzaakte de enorme ravage waarover aan het begin van het filmpje wordt gesproken?
2 Hoe kun je zien dat er sprake is geweest van een 'valwind'?
2a. Sven benoemt niet de ravage na een tornado. Hoe zou die eruitzien?
3 'Elders' in het land was er vooral veel waterschade. Wat is een synoniem voor elders?
A ergens anders in het land
B iets verderop in het land
C in de rest van het land
4 Wat onderschatten de automobilisten in Den Haag?
5 Sven kan inmiddels leven van zijn uit de hand gelopen hobby. Wat wordt bedoeld met 'een uit de hand gelopen hobby'?
6 Op welke manier brengt Svens hobby brood op de plank, denk je?

Gedicht - stijlfiguur
Aan het begin van het filmpje noemt de verslaggeefster het beeld van de weg met omgevallen bomen 'een gemankeerde ansichtkaart'. Leg uit wat ze daarmee bedoelt.
Welke stijlfiguur wordt hier gebruikt?

Spelling - persoonsvorm.
Als Sven vertelt wat hij zo mooi vindt aan zijn werk, zegt hij:
Je ziet de kracht van de natuur, je ziet wat er (gebeuren).
Noteer de juiste vorm van het werkwoord tussen haakjes. Leg uit welke stappen je hebt gevolgd.

Spelling - leestekens
Aan het eind van het filmpje wordt gesproken over de zogenaamde zomer. Wat wordt daarmee bedoeld?
Stel, je maakt een geschreven tekst van dit filmpje. Met welk leesteken maak je dan duidelijk wat je bedoelt met zogenaamde zomer?

Hoe ver kun je gaan op YouTube?

Vlogger Willem reisde afgelopen week mee op een trein. Hij vond het zelf een vette actie, maar die mening deelt niet iedereen. De jongens van Ponkers geven hun mening.




Vragen bij het filmpje

1 Willems filmpje leverde hem twee dingen op. Noteer ze.
2 De jongens van Ponkers vinden Willems actie onverantwoord. Waarom?
3 Marthijn vindt de 'heisa' eromheen wel opgeblazen. Noem drie synoniemen voor heisa.
3b Hij maakt zijn zin niet af: 'Als er niets over gezegd was, ................' Maak zijn zin af.
4 Volgens de interviewer gaat het maken van filmpjes vooral over het krijgen van views en aandacht. Noah is het daar niet mee eens. Welke functie heeft YouTube volgens hem?
5 Wie bepaalt volgens Noah de grens voor wat wel en niet kan op YouTube?
6 De vloggerswereld is 'creatief, vrij en lucratief'. Wat betekent dat laatste woord, denk je?
7 De nieuwe Europese richtlijnen hebben drie doelen. Welke?

Spreken, kijken, luisteren - discussie
Voer een discussie over de volgende twee stellingen:
1 YouTube, Instagram en Facebook moeten de grens bepalen voor wat wel en niet mag. 
2 Als vloggers geen prankfilmpjes maken, zijn er geen Europese richtlijnen nodig.

Gedicht - vormen van beeldspraak
Noah zegt: 'Deze wereld voelt als Wild West van de mediawereld.'
Welke vorm van beeldspraak gebruikt hij hier?
Leg uit wat hij ermee bedoelt. 

Spelling - persoonsvorm
Volgens de directeur van Onlane is zijn bedrijf 'de nieuwe John de Mol van de toekomst.'
'Dus dat (beloven) nog wat....', zegt de interviewer.
Noteer de juiste vorm van (beloven) en leg uit hoe je aan je antwoord komt.

Woorden - Engelse woorden
In het stukje waarin de jongens van Ponkers worden geïnterviewd over hun werk, komen veel Engelse woorden voor. Leg uit wat de woorden editen, fixen, kicken en content betekenen en hoe ze gebruikt worden in de context.
Uit welke taal is 'een video schieten' afkomstig?

Koningsdag in New York

Ook in New York wordt Koningsdag gevierd, maar dan wel al op 24 april. Afgelopen zondag dus.

Vraag vooraf
Bespreek de volgende vragen met een klasgenoot. Vier jij Koningsdag? Wat ga je doen en met wie?

Vragen bij het filmpje
1 In de eerste 8 seconden van het filmpje zie je typisch Nederlandse dingen voorbijkomen. Noteer er zoveel mogelijk en vergelijk je lijstje met een klasgenoot.
2 De zeezeiler Luc Overtoom zegt: 'Het is alsof de tijd een beetje teruggaat...' Hoe legt hij dat uit?
2b In zijn verhaal gebruikt hij meerdere synoniemen voor aankomen. Welke?
3 Waarom wordt Koningsdag in New York al op zondag 24-04 gevierd?
4 Volgens Rob de Vos is Koningsdag 'een visitekaartje' voor Nederland in New York. Wat bedoelt hij daarmee?
5 Volgens Rob de Vos wil Nederland graag uniek zijn. Wat bedoelt hij daarmee?
5b Ben jij het eens met Rob? Leg ook uit waarom je dat vindt.

Woorden - uitdrukkingen
Luc Overtoom zegt: 'Hier aankomen op Koningsdag is alsof het rondje gesloten is.'
Welke uitdrukking bedoelt hij hier waarschijnlijk? Kies een antwoord en leg ook uit wat de uitdrukking betekent.
A Het cirkeltje is rond.
B Het cirkeltje is perfect. 
C Het cirkeltje is gesloten.

Spaanse tandartsen in Nederland

In Nederland worden te weinig tandartsen opgeleid. In Spanje zijn er juist teveel. Na een cursus Nederlands gaan Spaanse tandartsen dan ook in Nederland aan de slag.

Vragen bij het filmpje

1 Welk synoniem voor 'verhuizen' hoor je aan het begin van het filmpje?
2 Hoe is het tekort aan tandartsen in Nederland ontstaan? Gebruik in je antwoord deze woorden:  opgeleid - eenvoudige taken - assistenten en mondhygiënisten  - verantwoordelijkheid - patiënt
3 Het aantal buitenlandse tandartsen groeit enorm. Welke twee problemen kan dat opleveren?
4 Zou jij een behandeling door een Spaanse tandarts een probleem vinden? Leg ook uit waarom wel of niet.

Nederlands leren - grammatica, uitspraak
Sergio heeft in een jaar goed Nederlands leren spreken. Toch heeft hij nog niet alles onder de knie. Wat valt je op aan het Nederlands van Sergio? Geef voorbeelden van:
- de uitspraak
- de woordvolgorde
- de volledigheid van zinnen

De discodel...jammie!

Na het patatje kapsalon is er een nieuwe hit gesignaleerd in het snackcircuit: de discodel. Een discodel is een frikadel met mayonaise en....discodip!

Vragen bij het filmpje

1 Welk synoniem voor hype hoor je aan het begin van het filmpje?

2 De bedenkers van de discodel leggen uit dat ze steeds 'nieuwe projecten' bestelden. Wat bedoelen ze daarmee?  

3 Welke extra smaaksensatie biedt de discodel ons? 

4 De laatste proefpersoon noemt twee tegengestelde eigenschappen van de discodel. Welke? 

5 Ga jij de discodel een keertje bestellen? Leg uit waarom wel of niet. 

Woorden 

Bedenk samen met een klasgenoot zoveel mogelijk gekke combinaties uit de snackbar. Kies de leukste en geef die een naam. 

Verzamel alle namen en houd een wedstrijd. Welke gekke snack gaat het winnen? 

Lezen - tekstdoel

Welk doel vind je het beste bij dit filmpje passen? 

A Dit filmpje geeft de kijker informatie over een nieuwe snack. (informeren)

B Dit filmpje spoort de kijker aan de nieuwe snack te gaan proberen. (activeren)

C Dit filmpje wil de kijker aan het lachen maken met iets nieuws op snackgebied. (amuseren)

Noorderlicht in Nederland

Afgelopen maandagnacht was het te zien in Nederland: noorderlicht.

Vragen bij het filmpje

1 Hoe ontstaat noorderlicht?
2 En dat deed hobbyfotograaf Douwe van der Leij dus ook afgelopen nacht.... Waar verwijst dat naar? 
3 Het noorderlicht heeft 'iets magisch'. Welke woorden uit dezelfde categorie hoor je in de rest van het filmpje voorbijkomen?
3a Begrijp je waarom mensen het noorderlicht magisch vinden? Leg je antwoord uit.
3b Bedenk nog meer (natuur)verschijnselen die magie uit kunnen stralen.
4 Waardoor kunnen we het noorderlicht niet vanuit alle plekken in Nederland bewonderen? Noem twee boosdoeners.

Gedicht 
Hobbyfotograaf Douwe van der Leij omschrijft zijn gedrag als het noorderlicht aangekondigd wordt. Welke vergelijking gebruikt hij daarbij?
Is de vergelijking een stijlfiguur of een vorm van beeldspraak?
Bij welke aankondiging word jij heel enthousiast? Bedenk een treffende vergelijking voor je gedrag.

Krokodil in de woonkamer

In Amsterdam zijn in een woonhuis twee krokodillen aangetroffen. Ze deden dienst als waakhond!

Vragen bij het filmpje

1 In de verblijfsruimte van de dieren trof men een bassin aan. Wat is dat?
2 Welk idee hebben de criminelen misschien wel uit een film opgedaan?
3 Wat valt je op aan de manier waarop Ferry T. met zijn dieren omgaat? Beschrijf wat je ziet en geef je mening daarover.
4 De politie vindt het een unieke zaak. Wat betekent dat?
5 En jij? Vind jij het een unieke zaak, of ken je nog wel schokkender verhalen?

Woorden - synoniemen
In het filmpje worden drie verschillende woorden gebruikt voor de huisdieren van Ferry T. Welke?

Fictie - scenario
Werk samen met een klasgenoot. Jullie verfilmen een spannende scène uit een boek.

De twee politieagenten gaan het huis binnen, de hal door, de trap op, naar de slaapkamer. De deur gaat knarsend open.....

Hoe gaat de scène verder, wat treffen de politieagenten aan? Dat mogen jullie bedenken. Probeer een uniek verhaal te schrijven. Gebruik maximaal tien zinnen.

Fit & Vaardig!

In Groningen wordt geëxperimenteerd met Fit & Vaardiglessen. Wat blijkt: kinderen leren beter als ze tegelijkertijd bewegen.

Vragen bij het filmpje

1. Over welk experiment gaat dit filmpje?

2. Welk synoniem voor 'experiment' hoor je in het filmpje?

3. De leerlingen moesten aan het begin best even wennen aan de Fit&Vaardiglessen.
Welke twee redenen noemt de leerkracht daarvoor?

4a. Welke twee positieve gevolgen hebben de Fit&Vaardiglesssen?
4b. Welke signaalwoorden verbinden de twee gevolgen?

5. Beweeg jij wel eens terwijl je iets aan het leren bent? Geef een voorbeeld.

Mening geven
Is de combinatie leren en bewegen ook geschikt voor de middelbare school? Onderbouw je mening met twee argumenten.

Bonusvraag
In het filmpje wordt een spreekwoord niet helemaal op de juiste manier gebruikt. Om welk spreekwoord gaat het? Noteer de juiste vorm én de betekenis.

Hollywoodkostuums bij Nederlands Filmfestival

Vanaf 23 september tot 2 oktober vindt het 35e Nederlandse Filmfestival in Utrecht plaats. Het thema is Grenzeloos Nederland. Nederlandse acteurs doen het goed in het buitenland, maar er zijn ook minder bekende Nederlanders die bekend zijn in Hollywood. Bijvoorbeeld de kostuumontwerpster Jeany Temime.

Bekijk het filmpje:


Vragen:
1 De verslaggever zegt: ".... niet alles is wat het lijkt." Wat bedoelt hij hiermee?

2 Geef synoniemen voor de onderstreepte woorden exposeren, noodgrepen en unieke kans.

3 Schrijf de belangrijkste informatie uit het filmpje op en maak er een korte samenvatting van. Gebruik niet meer dan 3 of 4 zinnen voor je samenvatting.

4 Vergelijk je samenvatting met die van je klasgenoten.

Crowdfunding sporters zit in de lift

Er is 4000 euro nodig om te kunnen leven als atleet en 10.000 euro om als vrouwenteam naar het WK ijshockey te kunnen. Maar hoe krijgen sporters het geld bij elkaar? Crowdfunding van sporters groeit de laatste jaren.

Bekijk het fragment:
Vragen:
1 Wat is het verschil tussen crowdfunding en sponsering?
2 “Crowdfunding loont!” Wat betekent deze uitspraak?
3 Waarom wordt crowdfunding steeds belangrijker voor sporters in Nederland? Noem een reden.
4 Wat zijn synoniemen en antoniemen van de woorden ‘alternatief’ en ‘uitschieter’? Noem voor elk woord een synoniem en een antoniem.

Asfalt

Rijkswaterstaat is druk bezig stil asfalt te ontwikkelen. De bedoeling is dat bij bepaalde plekken langs snelwegen, over een tijdje, dure geluidsschermen, tunnelbakken en overkappingen niet meer nodig zijn.

Bekijk het fragment.



Vragen
1 Waaruit bestaat het nieuwe asfalt?
2 Waar komt het nieuwe asfalt te liggen?
3 In dit fragment hoor je vaak het woord ‘asfalt’. Bedenk zoveel mogelijk andere woorden voor ‘asfalt’.

Het gelukkigst

Klik op onderstaande link om bij het filmpje te komen:

http://jeugdjournaal.nl/item/368712-nederlandse-kinderen-het-gelukkigst.html

Vragen:

1. In het filmpje wordt toegelicht dat Nederlandse kinderen het gelukkigst zijn. Noem drie opvallende resultaten uit het onderzoek. Herken jij ze ook?

Met de trappen van vergelijking kun je de betekenis van woorden versterken. Kijk bijvoorbeeld naar warm – warmer – warmst.

2. Maak zelf de trappen van vergelijking bij de volgende woorden:

-       Blij

-       Leuk

-       Gewoon

-       Gezond

-       Uitgebreid

3. In het filmpje komen nog meer woorden voor waarmee je de trappen van vergelijking kan maken. Kies drie woorden en maak hiermee de trappen van vergelijking. 

Kun je met het woord ‘gelukkig’ ook de trappen van vergelijking maken?

4. Heeft elk woord een synoniem? Leg je antwoord uit.

5. Bedenk synoniemen bij de volgende woorden:

-       Gewoon

-       Gezond

-       Gelukkig