Pagina's

Welkom op Talent Actualiteit

Dit is het weblog van Talent, de methode Nederlands voor het VO van uitgeverij Malmberg. Hier vindt u als docent tal van handreikingen om actualiteit in de klas te brengen:
- Ruggespraak VO, taalkronkels met opdrachten, ontwikkeld in samenwerking met Onze Taal (verschijnt de eerste week van elke maand)
- Actuele video's met opdrachten (verschijnt de derde week van elke maand)
- Actuele leestaak met opdrachten bij Talent onderbouw 2e editie (vijf keer per jaar)

U kunt in dit blog zoeken op thema of op niveau, leerjaar en hoofdstuk.
Leuk én leerzaam om uw les mee op te starten of af te sluiten!
Posts tonen met het label kritisch luisteren. Alle posts tonen
Posts tonen met het label kritisch luisteren. Alle posts tonen

vrijdag 17 mei 2019

Les van je vader

In Nederland zijn niet genoeg leraren. Daarom is op sommige scholen een vierdaagse schoolweek ingevoerd. Eén dag per week vrij dus. Eh, nee.....niet vrij dus.

Vraag vooraf
Valt er op jouw school wel eens een lesuur uit?
Wat moet je dan doen in zo'n uur?

Bekijk de video (klik op de link: https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/laatste-videos-nieuws/video/4708406/vierdaagse-schoolweek-door-lerarentekort-alleen-de) 




Vragen bij de video
1 Als Jeroen lesgeeft, heeft hij twee 'rollen'. Welke twee rollen zijn dat?
2 Wat gebeurt er als die rollen onduidelijk zijn?
3 Jeroens dochter vindt dat haar vader niet zo goed lesgeeft. Hoe komt dat, volgens haar?
4 Volgens Jeroen is er één plek die voordeel heeft van een vierdaagse schoolweek. Welke plek is dat? Leg uit wat hij daarmee bedoelt.

Trappen van vergelijking
Het woord veel kun je gebruiken bij de 'vergrotende trap': veel mooier, veel duurder, veel leuker. Waarom kan veel anderser niet?
Welke trap komt er na de vergrotende trap?

Uitdrukkingen
In de video hoor je verschillende uitdrukkingen. Leg in je eigen woorden uit wat ze betekenen. 
Dit gaat helemaal nergens over
Kunst en vliegwerk
Leerkrachten staat het water aan de lippen

Duncan Laurence in gebarentaal

Duncan Laurence wint het Songfestival, wat geweldig!
Zijn winnende liedje 'Arcade' werd ook vertolkt in gebarentaal door gebarentolk Mirjam Stolk.

Vraag vooraf
Volg jij het Eurovisie Songfestival? Waarom wel of niet?

Bekijk de video (klik op deze link: https://www.ad.nl/video/songfestival-in-gebarentaal-zo-ziet-duncans-lied-eruit~p76556)



Vragen bij de video
1 Welke drie zaken heeft Mirjam nodig om een lied te kunnen tolken?
2 Margreet Joosten is slechthorend. Welke positieve aspecten noemt zij van het tolken van een lied? Noem er vier.
3 Mirjam geeft aan hoe ze te werk gaat. Benoem de drie stappen.
4 Welke onderdelen vindt Mirjam moeilijk om te tolken? Hoe lost ze dat op?

Gedichten en liedjes
Het proces dat Mirjam beschrijft bij stap 3 gebruik je ook als je een gedicht leest. Welk woord ken je hiervoor?

Gebaren
Welke gebaren uit deze video zijn je bijgebleven? Noem er drie. Bij welk woord of welke woorden horen ze?

Arcade in gebarentaal
Bekijk de hele video hier: https://www.youtube.com/watch?v=YbH4fCJvPpo
Zet het geluid een moment uit en kijk alleen naar de gebaren. Waarover gaat het stukje, denk je?

zondag 31 maart 2019

Zweetloze selfies

Sportschool Basic Fit in Amsterdam biedt leden sinds kort de 'no sweat selfie zone'. Hartstikke handig! Maar wat is een 'no sweat selfie zone' eigenlijk?

Vraag vooraf
Maak jij wel eens selfies in de sportschool?
Hoe zorg je ervoor dat je er zo goed mogelijk op staat?

Bekijk de video en beantwoord de vragen

Vragen bij de video
1 Wat is de 'no sweat selfie zone'?
2 Voor welke drie soorten mensen is deze zone bedoeld?
3 Hoe legt de sportpsycholoog de positieve werking van deze zone uit?

Opsomming 
Welke drie attributen zijn er te vinden in de 'no sweat selfie zone'?
Welke drie signaalwoorden verbinden deze drie attributen?

Werkwoordspelling
De sportpsycholoog zegt: 'Ik ben blij dat Basic Fit, naast aandacht voor de fysieke conditie, nu ook aandacht (besteden) aan de mentale fitness van mensen.
Wat is de juiste vorm van besteden in deze zin?



Vraag achteraf
- Weet je wat voor dag het vandaag is?
- Wie speelt zijn of haar rol in deze clip het best: de vrouwelijke influencer (Carolina van Dorenmalen), de marketingmanager van Basic Fit (Erica van Vonderen-Hahn), de sportpsycholoog (Jan Sleifer) of de mannelijke influencer (Nigel van der Horst)? Leg uit waarom je dat vindt.
- Welke andere grappen heb je vandaag gehoord?




Zomer - en wintertijd

Afgelopen zaterdagnacht was het weer zover: de klok ging een uur vooruit. Maar welke tijd is beter voor ons: de zomer- of de wintertijd? En wat zegt de wetenschap erover?

Vraag vooraf
Heb jij last van het verzetten van de klok?
Op welke manier kun je last hebben van het verzetten van de klok, denk je?
Weet je waarom de klok wordt verzet?

Bekijk de video (klik op de link) en maak aantekeningen.


Klik hier voor de video

Werk samen met een klasgenoot. Beantwoord de vragen met behulp van je aantekeningen. 
1 Hoeveel mensen hebben last van het verzetten van de klok?
2 Wat voor klachten ervaren mensen die er last van hebben? Noem er drie.
3 Wat is het voorstel van de EU?
4 Wat houdt 'de Engelse tijd' in?
5 Wat is de 'Amsterdamse tijd'?
6 Om welke redenen zijn we in de 20e eeuw nog twee uur opgeschoven?
7 Welke twee risico's lopen we met een permanente zomertijd?

Grammatica
Dr. Marijke Godijn zegt: 'Zo'n 25 procent van de mensen heeft last van het verzetten van de klok.' Waarom is het niet 'Zo'n 25 procent van de mensen hebben...?
Tot welke woordsoort behoort het woord zo'n?

Spelling
Dr. Marijke Gordijn zegt: 'En dit duurt niet één dag, maar voor vele(n) 4 weken, en sommige(n) houden er de hele zomer last van.'
Overleg met een klasgenoot. Schrijf je vele(n) en sommige(n) mét een -n of zonder -n?

vrijdag 1 maart 2019

Lekkere deuntjes

Bespreek de vragen vooraf met een klasgenoot. 
Luister je graag naar rapmuziek? 
Wie is je favoriete artiest? 
Luister je altijd goed naar de tekst?

Maak tijdens het bekijken van de video aantekeningen. 
Beantwoord daarna de vragen 1 t/m 4. 
Lees daarna de vragen onder 'Beladen', 'Uitdrukkingen' en 'Kan écht niet?' en beantwoord ze. 


Vragen bij de video
1 De meisjes aan het begin van de video worden een beetje verlegen als ze een liedje voorzingen. Hoe komt dat, denk je? 
2 Waar gaan veel rapteksten over, volgens de scholieren? 
3 'Die tekst kon echt niet', zegt één van de jongens in het fragment. Wát kon echt niet? 
4 Welke twee vragen kunnen bezorgde ouders het beste stellen, volgens de psychologe?

Beladen
Ouders moeten het onderwerp niet beladen maken, volgens de psychologe. 
Wat bedoelt ze daarmee? 

Uitdrukkingen
Tijdens het fragment hoor je twee uitdrukkingen. 
'Die tekst kon echt niet'. 
'Hij gaat er echt lekker op'. 
Gebruik jij deze uitdrukkingen ook wel eens? 
Welke andere uitdrukkingen gebruik je die hetzelfde betekenen? 

Kan écht niet?
Wat vind jij: kunnen sommige teksten écht niet? 
Geef je mening en onderbouw je mening met twee argumenten. 

zaterdag 19 januari 2019

Challenge: stoppen met challenges!

YouTube wil af van de vele challenges en pranks die op hun platform verschijnen.
Waarom en over wat voor challenges hebben we het?

Vraag vooraf
Weet je wat challenges en pranks zijn?
Heb je zelf wel eens meegedaan aan een challenge of een prank?

Bekijk de video tot minuut 3:03 en beantwoord de vragen



Vragen bij de video
1 Welke voorbeelden van gevaarlijke challenges komen voorbij?
2 YouTube kan 'strikes' uitdelen. Wat is een strike?
3 Voor welke overtreding kregen YouTubers al langer strikes?
4 Voor welke overtreding kunnen ze sinds twee jaar een strike krijgen?
5 Waarom zou een populaire YouTuber zich aan de regels houden?

Woorden
Hoe zegt de presentator dat YouTube regels strenger wil maken?
Wat bedoelt de presentator met 'Wat betekent dat concreet?
Kind Alert vertelt dat YouTube manueel video's bekijkt. Wat betekent dat?

Jouw mening
Wat vind jij: ligt de verantwoordelijkheid bij de YouTubers of bij de kijkers? Onderbouw je mening met twee argumenten.

zondag 27 mei 2018

Examenterreur

Ben je al begonnen met je examens? Je school is in ieder geval vast al in de examenstemming.....

De examens zijn pas net begonnen, maar er zijn nu al 108.000 klachten over binnengekomen. Die klachten komen binnen bij het LAKS, het Landelijk Aktie Komitee Scholieren.
Het LAKS gaat vervolgens met de klachten aan de slag.

Vraag vooraf
Wat voor soort klachten dienen kandidaten in, denk je?
Wat zou jij echt vreselijk vinden tijdens je examen?

Bekijk de video en beantwoord de vragen



1 Voor wie is het LAKS?
2 Het LAKS krijgt inhoudelijke en organisatorische klachten binnen. Welke voorbeelden uit beide categorieën komen voorbij?
3 Kijk terug naar de vraag vooraf. Kwamen jouw voorbeelden in het echt ook voor?

Formuleren
Eén van de medewerkers van LAKS zegt: ´Dat ligt er een beetje per klacht aan´. Wat is er vreemd aan deze zin?  Hoe zou je de zin anders kunnen formuleren? Zij vertelt ook dat één school gehoor heeft gegeven aan een klacht. Wat betekent dat?

Klachten beoordelen
Stel, jij zit samen met je buurman/vrouw in het LAKS. Je mag slechts één klacht uit het fragment in behandeling nemen. Welke klacht is dat? Onderbouw waarom je die juist die klacht het meest serieus neemt.



zaterdag 20 januari 2018

Taal is zeg maar echt mijn ding

Vorige week ging de film 'Taal is zeg maar echt mijn ding' in première. De film is gebaseerd op het gelijknamige boek van Paulien Cornelisse.

Vraag vooraf
Gebruik jij vaak stopwoorden en/of uitdrukkingen? Geef een paar voorbeelden.

Bekijk de video en beantwoord de vragen



1 In het boek 'Taal is zeg maar echt mijn ding' worden hedendaagse uitdrukkingen op de hak genomen. Leg deze uit in je eigen woorden. 
2 De film is opgebouwd rond een uitgangspunt en een verhaallijn. Noteer de verhaallijn en het uitgangspunt.
3 Welke uitdrukking is volgens de hoofdrolspeelster nu heel populair?
3b Kijk naar het antwoord van 3a. Gebruiken jij en je klasgenoten en/of vrienden een eigen uitdrukking met dezelfde betekenis?
4 Aan het eind van het fragment noemen de premièregasten hun stopwoorden. Welke ken je? Welke vind je vreselijk? En welke vind je juist leuk?
5 In de titel van de film en boek staan ook een stopwoord én een uitdrukking. Welke?
6 De familie van de actrice zat enorm te 'gniffelen'. Wat betekent gniffelen?

Taalpurisme
'Dit taalpurisme' zegt de voice-over, na de scène over het verkeersbord.
- Wat is taalpurisme?
- Wat hebben taalpurisme, het verkeersbord en de opmerking 'mét aanhalingstekens' van de hoofdpersoon met elkaar te maken?
- Wat is er aan de hand met de zin: 'Als een zoet broodje vliegt het boekje al een half miljoen keer over de toonbank'? Hoe noem je deze taalkwestie?

(werkwoord)spelling
Welke zin is goed?
A Ze hebben allebei een vader, die lijdt aan dementie.
B Ze hebben allebei een vader, die lijd aan dementie.
C Ze hebben allebei een vader, die leidt aan dementie.
D Ze hebben allebei een vader, die leid aan dementie.

Welke spelling is goed?
A BN-er
B BNer
C BNër
D BN'er

zondag 17 december 2017

De Taalstaat: keuvelen, kuieren en kwebbelen

De Taalstaat is een radioprogramma waarin onze taal van alle kanten wordt bekeken. Een onderdeel van de Taalstaat is het Taalloket, waar luisteraars een taalvraag kunnen stellen. Je gaat luisteren naar een fragment over de betekenis en herkomst van drie woorden: keuvelen, kuieren en kwebbelen.

Vragen vooraf
- Ken je de woorden keuvelen, kuieren en kwebbelen?
- Gebruik jij (of iemand in je omgeving) deze woorden wel eens? En zo ja, op welke manier?

Schrijf de drie woorden onder elkaar.
Luister naar het fragment en maak aantekeningen.
Let op: dit is een audiofragment (geen video). Beluister het hier.



Informatie uit je aantekeningen halen
Bekijk je aantekeningen. Geef antwoord op de vragen.
1 Welke twee betekenissen heeft keuvelen?
2 Wat heeft het woord kevel met praten te maken?
3 Welke betekenis van het woord keuvel brengen we nu in verband met lampionnen en snoepgoed?
4 Hoe zijn kuieren en kwebbelen aan hun naam gekomen? 

Soorten aantekeningen
Vergelijk je aantekeningen én antwoorden met die van een klasgenoot. Concludeer welke aantekeningen (woorden, strepen, pijlen, bullets etc.) het beste resultaat geven.

Synoniemen
Noteer zoveel mogelijk synoniemen voor de woorden keuvelen, kuieren en kwebbelen.
Welke synoniemen gebruik jij zelf? Geef ook een aantal voorbeeldzinnen.

Vergeetwoorden
De presentator Frits Spits noemt het woord keuvelen 'een vergeetwoord'. Ga als volgt te werk:
1. Zoek op wat een vergeetwoord is.
2. Kies zelf een vergeetwoord.
3. Verzamel alle vergeetwoorden uit de klas.
4. Doe een stemming met een top 3 als resultaat.
5. Bedenk individueel twee zinnen per vergeetwoord.
6. Gebruik de vergeetwoorden een week lang zo vaak mogelijk en op een logisch moment.
7. Kijk na een week terug: krijgen de woorden een plek in je vocabulaire?

zaterdag 30 september 2017

What the hack!

Hacken is toch illegaal? Nou, niet altijd. Op de Paschalisschool krijgen leerlingen legale 'hackles'. 

Vragen vooraf
Weet jij wat hacken is?
Ken je hackers die in het nieuws zijn gekomen?

Bekijk de video



Vragen bij de video
1 In de inleiding hoor je een beschrijving van het begrip 'hacken'. Hoe luidt die?
2 Twee leerlingen vertellen wat zij aan het doen zijn. Welke opdracht hebben zij gekregen?
3 Normaal gesproken is hacken strafbaar. Wanneer is dat het niet?

Kritisch luisteren
Chris Blommendaal is professioneel hacker bij een groot bedrijf. Hij legt uit dat hackers de wereld een stukje veiliger kunnen maken. Dat klinkt tegenstrijdig. Wat bedoelt hij precies?

Signaalwoorden
Lees onderstaande zinnen. Welke woorden kun je invullen op de lege plekken? Let op: er zijn zeven woorden en slechts vijf lege plekken!

ook - omdat - om - zodat - daardoor - want - dat
Je mag niet zomaar een website hacken ........ dat is strafbaar.
...... willen we dat leerlingen goede hackers worden. 
We willen ........ ze hun kennis toepassen .............. de wereld een stukje veiliger te maken,
......... we er met z'n allen profijt van hebben.

Welk synoniem voor 'ook' gebruikt Chris Blommendaal?

Werkwoordspelling
'Heb je het wifi-netwerk al gehackt?', wordt aan een leerling gevraagd. 
'Nou, het ........ (laden) heel lang' zegt hij. Noteer de juiste vorm van (laden).



zondag 16 april 2017

Terug van weggeweest: Het hoorspel

Op Eerste Paasdag was het hoorspel 'Madam', van de overleden Nederlandse schrijfster Annie M.G. Schmidt te beluisteren op de radio.

Vraag vooraf.
Bespreek de volgende vragen met een klasgenoot:
- weet je wat een hoorspel is?
- ken je voorbeelden van hoorspelen?
- denk je bij de zin: Een hoorspel op de radio:
A Leuk, daar ga ik naar luisteren!
Hmmmm.... is er ook een versie met beeld?
C Wat is een radio?

Let op! Lang fragment (6:55).
Bekijk het fragment van minuut 30:40 tot en met minuut 37:36.


Vragen bij het filmpje

1 De manier waarop de presentator Jeroen Pauw in zijn eerste zin het woord 'hoorspel' uitspreekt, zegt iets over het fenomeen. Wat?
2 Vroeger luisterden veel mensen naar hoorspelen, volgens de acteur Pierre Bokma: 'Mensen zaten  gekluisterd.' Wat bedoelt hij daarmee?
3 Als de acteur moet kiezen tussen blind en doof, kiest hij voor blind. Hoe onderbouwt hij die keuze?
4 Welke uitspraak doet actrice Annet Malherbe over dove en blinde mensen?
5 Welke kritiek heeft de acteur op een toevoeging als (hij kucht) in ondertitels?
Over welke tegenstrijdigheid gaat het hoorspel 'Madam' volgens de schrijfster zelf?
6a Wat valt je op aan haar uitspraak?

Non-verbale signalen.
Hoe interpreteer jij de lichaamstaal van de twee andere (jonge) talkshowgasten?

Stijlfiguren
In het fragment wordt twee keer dezelfde stijlfiguur gebruikt. Lees de uitspraken.
'In de studio zeggen ze: en daar dan 30 % vanaf.' (Pierre Bokma spreekt over het verschil tussen opnemen voor een publiek en opnemen in de studio).  
- 'Vaak denk ik bij een musical: doof.' (Jeroen Pauw praat over musicals van tegenwoordig).
Van welke stijlfiguur bedienen de sprekers zich? Doe de uitspraken nu op een directe manier.

Generaliseren.
- Kijk naar je antwoord bij 4. De actrice generaliseert hier.
Hoe kun je haar uitspraak minder generaliserend maken?
- Welk beeld schept Jeroen Pauw van de twee jongens na hun verhaal over het uitzenden van 'The Titanic'? Noteer de uitspraak en het - wellicht onbedoelde - beeld.

Discussie
Als jij moest kiezen, zou je dan liever je gehoor of je zicht behouden? Onderbouw je antwoord.


maandag 20 juni 2016

Fiets weg? Vluchteling blij!

In het één na grootste vluchtelingenkamp ter wereld wonen maar liefst 73.000 Syriërs. Het kamp is enorm. De vluchtelingen zijn dan ook maar wat blij met een fiets om zich te verplaatsen!

Bekijk de video via de link: https://youtu.be/K0b-tEwSErs















Vragen bij het filmpje
1 Waarom lópen de mensen in het vluchtelingenkamp niet gewoon van de ene naar de andere plek?
2 In het kamp fietsen alle soorten mensen. Welke woorden gebruikt de verslaggever voor de volgende leeftijdsgroepen:
- oude mensen
- kinderen
3 De Syrische vluchtelingen zijn blij met de fietsen omdat ze zich nu makkelijk kunnen verplaatsen. Wat is er nog meer ontstaan door de komst van de fietsen?
4 Hoe zien de fietsen die naar Jordanië worden gestuurd eruit? Kies een plaatje en leg uit welke woorden uit het filmpje bij jouw keuze passen.




 









Spelling
Kies de juiste vorm van het werkwoord. Leg uit waarom je het kiest!
Als je in Amsterdam je fiets verkeerd parkeerd / parkeert, kan die wel eens in het Jordaanse vluchtelingenkamp terechtkomen. 

maandag 13 juni 2016

Hoe ver kun je gaan op YouTube?

Vlogger Willem reisde afgelopen week mee op een trein. Hij vond het zelf een vette actie, maar die mening deelt niet iedereen. De jongens van Ponkers geven hun mening.




Vragen bij het filmpje

1 Willems filmpje leverde hem twee dingen op. Noteer ze.
2 De jongens van Ponkers vinden Willems actie onverantwoord. Waarom?
3 Marthijn vindt de 'heisa' eromheen wel opgeblazen. Noem drie synoniemen voor heisa.
3b Hij maakt zijn zin niet af: 'Als er niets over gezegd was, ................' Maak zijn zin af.
4 Volgens de interviewer gaat het maken van filmpjes vooral over het krijgen van views en aandacht. Noah is het daar niet mee eens. Welke functie heeft YouTube volgens hem?
5 Wie bepaalt volgens Noah de grens voor wat wel en niet kan op YouTube?
6 De vloggerswereld is 'creatief, vrij en lucratief'. Wat betekent dat laatste woord, denk je?
7 De nieuwe Europese richtlijnen hebben drie doelen. Welke?

Spreken, kijken, luisteren - discussie
Voer een discussie over de volgende twee stellingen:
1 YouTube, Instagram en Facebook moeten de grens bepalen voor wat wel en niet mag. 
2 Als vloggers geen prankfilmpjes maken, zijn er geen Europese richtlijnen nodig.

Gedicht - vormen van beeldspraak
Noah zegt: 'Deze wereld voelt als Wild West van de mediawereld.'
Welke vorm van beeldspraak gebruikt hij hier?
Leg uit wat hij ermee bedoelt. 

Spelling - persoonsvorm
Volgens de directeur van Onlane is zijn bedrijf 'de nieuwe John de Mol van de toekomst.'
'Dus dat (beloven) nog wat....', zegt de interviewer.
Noteer de juiste vorm van (beloven) en leg uit hoe je aan je antwoord komt.

Woorden - Engelse woorden
In het stukje waarin de jongens van Ponkers worden geïnterviewd over hun werk, komen veel Engelse woorden voor. Leg uit wat de woorden editen, fixen, kicken en content betekenen en hoe ze gebruikt worden in de context.
Uit welke taal is 'een video schieten' afkomstig?

maandag 6 juni 2016

Fluiten = niet meer instappen!

De NS start met de campagne: Fluiten = niet meer instappen. Aanleiding is de gevaarlijke situaties die ontstaan als mensen op het allerlaatste moment nog de trein inspringen.

Vraag vooraf
Moet jij weleens rennen om een trein te halen?
Stel, je neemt de trein van 15:10. Is dit dan de instaptijd of de vertrektijd?

Luister hier naar het radiofragment
(let op: radiofragment, geen video!)

Vragen bij het fragment

1 De slogan bij de campagne luidt: Fluiten = niet meer instappen. Welk synoniem voor slogan ken je?
2 De conducteur vindt de slogan wel vlot. Vind jij de slogan en het beoordelingswoord vlot bij elkaar passen? Leg je antwoord uit.
3 Wat vindt de radiopresentator van de slogan? Leg uit hoe je aan je antwoord komt. 
4 Te laat instappen vormt een (steeds groter) probleem. In het filmpje worden meerdere gevolgen genoemd. Welke zijn dat? Verdeel ze over de volgende categorieën:
- gevolgen voor de late instapper;
- gevolgen voor de NS;
- gevolgen voor de andere reizigers;
5 Gevraagd naar een voorbeeld van gevaarlijke situaties zegt de conducteur: 'Tot kinderwagens aan toe'. Welke mening schemert in deze woordkeus door?
6 Kijk terug naar de vraag vooraf. Wat heb je geleerd?

Informatie - schema maken (infographic)
Maak een schema waarin je de gevolgen van te laat instappen inzichtelijk maakt. Je mag het zelf vrij vormgeven (bijvoorbeeld met een infographic).

dinsdag 31 mei 2016

Strike a Pose! Vogue, vogue, vogue...

Begin jaren 90 veroverde muzikaal icoon Madonna de wereld met haar Blond Ambition Tour. De film die daarover gemaakt werd, Truth or Dare, was belangrijk in meerdere opzichten. Nu is een documentaire gemaakt over die film én de dansers die daarin een hoofdrol speelden.

Vraag vooraf
Wat weet je over Madonna? Praat erover met een klasgenoot.



Vragen bij het filmpje

1 Waar gaat de documentaire 'Strike a pose' over?
2 Leg uit wat een 'infomercial' is.
3 Madonna wilde zich in haar tour 'afficheren als een Jeanne d'Arc van de seksuele bevrijding'. Leg uit wat Chris Buur bedoelt met afficheren en met de vergelijking.  
4 Leg uit hoe de documentaire de beeldvorming beïnvloedde.
5 Volgens Chris Buur moet je de documentaire zeker in de bioscoop zien. Hoe onderbouwt hij dat?

Gedicht - stijlfiguren
In zijn verhaal gebruikt Chris Buur de woorden 'stilte' en 'lawaai'. Welke stijlfiguur zie je hierin?
De woorden zijn ook metaforisch. Waar verwijzen ze naar?

Woorden - uitdrukkingen
De dansers werden 'op een voetstuk gehesen'. Deze uitdrukking is niet helemaal correct. Wat is het correcte werkwoord dat in deze uitdrukking hoort?

Woorden - Nederlands equivalent
Bedenk een Nederlands woord voor 'infomercial'.

Canon
De documentaire Truth or Dare werd destijds opgenomen in de 'pop-culturele canon'. Waar ken je het woord canon nog meer van?
Stel dat jij een pop-culturele canon maakt van het afgelopen jaar. Geef vijf voorbeelden van muzikanten die in jouw canon staan en onderbouw je keuze.

maandag 23 mei 2016

Nederlander Eric Arnold overleden op de Mount Everest

De Nederlandse bergbeklimmer Eric Arnold is overleden tijdens zijn beklimming van de Mount Everest.


1 Eric Arnold had in zijn tienerjaren een poster van de Mount Everest boven zijn bed hangen. Waarom was dat bijzonder?
2 'Bergbeklimmers hebben een virus opgelopen', zegt iemand.
Waarom wordt het woord virus hier gebruikt, denk je?
3 Eric Arnold was erg verbeten, hij wilde héél erg graag de Mount Everest beklimmen.
Wat betekent verbeten, denk je?
Bedenk zelf een zin waarin je het woord gebruikt.
4 Eric Arnold heeft drie keer eerder geprobeerd om de Mount Everest te beklimmen.
Welke tegenslagen had hij tijdens zijn beklimmingen?
5 Waar hebben klimmers vaak last van als ze hoog op de berg zijn?

Beeldspraak
Er wordt gesproken over 'die hele chemische fabriek'. Wat wordt daarmee bedoeld?

Kritisch luisteren
Werk samen met een klasgenoot.
Het filmpje gaat over het overlijden van een bergbeklimmer. Wat vinden jullie van 'de toon' van het filmpje? Leg jullie antwoord uit.

maandag 9 mei 2016

Douwe Bob op het Eurovisie Songfestival

De zanger Douwe Bob gaat Nederland vertegenwoordigen op het Eurovisie Songfestival.

Vraag vooraf
Wat weet je al van het Eurovisie Songfestival?
Kijk jij elk jaar naar het Eurovisie Songfestival?



Vragen bij het filmpje

1 Volgens Douwe moet je op een bepaalde manier een exhibitionist zijn om mee te doen aan het Songfestival. Hoe legt hij dat woord daarna uit?
2 'Een hit scoren in het buitenland is dus een stuk makkelijker.' Noteer het signaalwoord in deze uitspraak. Welk tekstverband wordt met dit signaalwoord aangeduid?
2b Hoe komt het dat je nu makkelijker een internationale hit scoort?
3 Welke invloed heeft de groep ABBA op de plaatselijke economie? Geef twee voorbeelden.
4 Douwe opent een pop-upcafé dat alleen tijdens het Eurovisie Songfestival open is. Op wat voor manier is dat een 'voorschot op een internationale carrière'?

Uitdrukkingen
Er worden in het filmpje diverse uitdrukkingen gebruikt. Noteer er minimaal vier. Leg uit wat ze betekenen in de context van het filmpje.

Woorden - betekenis van woorden
Als Douwe Bob zich op het podium gedraagt zoals in de oorspronkelijke betekenis van het woord exhibitionist, zal hij flink wat kritiek over zich heen krijgen. Leg dat uit.

Woorden - Engelse woorden
Tegenwoordig zie je veel pop-upconcepten: een pop-upstore, een pop-uprestaurant, een pop-upcafé.
Bedenk een Nederlands woord voor het concept 'pop-up'.


Bliep, hoe kan ik u helpen?

Een Amsterdams hotel heeft een nieuwe medewerker: Hugo. Maar Hugo is niet zomaar een nieuwe medewerker: Hugo is een robot.


Vragen bij het filmpje

1 De directeur van het hotel vindt Hugo een aandoenlijk ventje. Wat bedoelt hij daarmee, denk je?
2 De vraag 'Waar is het Anne Frankhuis?', kan Hugo goed beantwoorden. Hoe kan dat?
3 Waarom hoeven de medewerkers van het hotel niet bang te zijn dat Hugo hun baan zal afpakken?
4 Welke taken moet Hugo in de toekomst uitvoeren?

Taalgebruik
In het intro hoor je de volgende zinnen:
'Het is zijn eerste werkdag in het hotel'.
'Hij is jong en moet nog veel leren'. 
Wat is er grappig aan deze zinnen?

Vragen stellen
Schrijf de eerste vraag op die de presentator aan Hugo stelt.
Hoe komt het dat Hugo deze vraag niet begrijpt?

Uitdrukkingen
'Je moet erg op je woorden letten', zegt de presentator. Vind je deze uitdrukking goed gekozen? Leg je antwoord uit.

maandag 2 mei 2016

Vergistoeristen drie dagen te laat

Ook dit jaar werden er weer 'vergistoeristen' gespot in de hoofdstad. Maar wat zijn dat en waarom komen ze te laat?


Vragen bij het filmpje

1 Wat is een 'vergistoerist'?
2 Welke reden wordt gegeven voor het bestaan van de 'vergistoerist'? 
3 In het filmpje wordt het woord fenomeen gebruikt: Het fenomeen waarbij..... 
Wat betekent dit woord?  
4 Wanneer kwam de eerste 'vergistoerist' naar Nederland? Leg uit hoe je aan je antwoord komt.
5 In het filmpje is een opsomming te horen. Welke?
6 Wat wordt bedoeld met het authentieke Koninginnedaggevoel?
7 Wat is voor jou 'het' Koninginnedaggevoel? Noteer vijf woorden die voor jou het best passen bij Koninginnedag / Koningsdag.  

Woorden - neologisme
Het woord 'vergistoerist' is een neologisme. Leg uit wat dat is.
Vind je het woord 'vergistoerist' goed gekozen? Leg uit waarom wel of niet.  
Bedenk zelf nog een andere grappige term voor de toerist die op de verkeerde dag naar een ander land afreist om feest te vieren.

Gedicht - vormen van rijm
In het woord 'vergistoerist' is een vorm van rijm aan te wijzen. Welke vorm?

maandag 11 april 2016

Spaanse tandartsen in Nederland

In Nederland worden te weinig tandartsen opgeleid. In Spanje zijn er juist teveel. Na een cursus Nederlands gaan Spaanse tandartsen dan ook in Nederland aan de slag.


Vragen bij het filmpje

1 Welk synoniem voor 'verhuizen' hoor je aan het begin van het filmpje?
Hoe is het tekort aan tandartsen in Nederland ontstaan? Gebruik in je antwoord deze woorden:  opgeleid - eenvoudige taken - assistenten en mondhygiënisten  - verantwoordelijkheid - patiënt
Het aantal buitenlandse tandartsen groeit enorm. Welke twee problemen kan dat opleveren?
4 Zou jij een behandeling door een Spaanse tandarts een probleem vinden? Leg ook uit waarom wel of niet.

Nederlands leren - grammatica, uitspraak
Sergio heeft in een jaar goed Nederlands leren spreken. Toch heeft hij nog niet alles onder de knie. Wat valt je op aan het Nederlands van Sergio? Geef voorbeelden van:
- de uitspraak
- de woordvolgorde
- de volledigheid van zinnen