Terug van weggeweest: Het hoorspel

Op Eerste Paasdag was het hoorspel 'Madam', van de overleden Nederlandse schrijfster Annie M.G. Schmidt te beluisteren op de radio.

Vraag vooraf.
Bespreek de volgende vragen met een klasgenoot:
- weet je wat een hoorspel is?
- ken je voorbeelden van hoorspelen?
- denk je bij de zin: Een hoorspel op de radio:
A Leuk, daar ga ik naar luisteren!
B Hmmmm.... is er ook een versie met beeld?
C Wat is een radio?

Let op! Lang fragment (6:55).
Bekijk het fragment van minuut 30:40 tot en met minuut 37:36.

Vragen bij het filmpje

1 De manier waarop de presentator Jeroen Pauw in zijn eerste zin het woord 'hoorspel' uitspreekt, zegt iets over het fenomeen. Wat?
2 Vroeger luisterden veel mensen naar hoorspelen, volgens de acteur Pierre Bokma: 'Mensen zaten  gekluisterd.' Wat bedoelt hij daarmee?
3 Als de acteur moet kiezen tussen blind en doof, kiest hij voor blind. Hoe onderbouwt hij die keuze?
4 Welke uitspraak doet actrice Annet Malherbe over dove en blinde mensen?
5 Welke kritiek heeft de acteur op een toevoeging als (hij kucht) in ondertitels?
6 Over welke tegenstrijdigheid gaat het hoorspel 'Madam' volgens de schrijfster zelf?
6a Wat valt je op aan haar uitspraak?

Non-verbale signalen.
Hoe interpreteer jij de lichaamstaal van de twee andere (jonge) talkshowgasten?

Stijlfiguren
In het fragment wordt twee keer dezelfde stijlfiguur gebruikt. Lees de uitspraken.
- 'In de studio zeggen ze: en daar dan 30 % vanaf.' (Pierre Bokma spreekt over het verschil tussen opnemen voor een publiek en opnemen in de studio).  
- 'Vaak denk ik bij een musical: doof.' (Jeroen Pauw praat over musicals van tegenwoordig).
Van welke stijlfiguur bedienen de sprekers zich? Doe de uitspraken nu op een directe manier.

Generaliseren.
- Kijk naar je antwoord bij 4. De actrice generaliseert hier.
Hoe kun je haar uitspraak minder generaliserend maken?
- Welk beeld schept Jeroen Pauw van de twee jongens na hun verhaal over het uitzenden van 'The Titanic'? Noteer de uitspraak en het - wellicht onbedoelde - beeld.

Discussie
Als jij moest kiezen, zou je dan liever je gehoor of je zicht behouden? Onderbouw je antwoord.

Voetbalmoeders

Wat betekent het om het broertje of zusje te zijn van een voetbaltalent? Waarom gaat alle aandacht vanzelfsprekend uit naar de voetballende broer? Het voetbaltalent lijkt het heel normaal te vinden dat het gezin zich jarenlang wegcijfert om alleen zíjn droom waar te maken.

Bekijk deze video: de intro van de serie Dribbels & dromen.



Beantwoord de volgende vragen:
a. Wat doen moeders voor hun voetballers?
b. Waarom heet de serie Dribbels & dromen, denk je?

Bekijk de Actuele Leestaak bij dit fragment.

Geen naveltruien in Delft

Op een school in Delft moeten de leerlingen zich netjes kleden. Niet te bloot dus.



Vragen bij het filmpje

1 Hoe wordt het onderwerp van dit filmpje geïntroduceerd?
2 Op een school in Delft zijn kledingvoorschriften opgesteld. Twee leerlingen waren namelijk 'iets te zomers gekleed'. Zeg in je eigen woorden wat daarmee wordt bedoeld. 
3 Scholen mogen kledingregels opstellen, maar alleen op twee voorwaarden. Welke? 
4 Met welk argument verdedigt de school in Delft de ingestelde kledingregels?
5 Zijn er op jouw school kledingvoorschriften? En wat vind je van kledingvoorschriften op school?

Spreken, kijken, luisteren - Kijken
Wat valt je op aan de manier waarop de directeur 'iets te zomers gekleed waren' zegt? Vertel ook welke betekenis dat volgens jou heeft.

Spelling - leestekens
In de kledingvoorschriften van de Delftse school staat dat leerlingen zich moeten kleden volgens 'algemene normen'. Waarom staan die woorden tussen aanhalingstekens?

Gedicht - stijlfiguur
In de zin Twee leerlingen die iets te zomers gekleed waren staat een stijlfiguur. Welke?

Winkelstraat

Wat te doen met die grote lege winkelpanden van de V&D en andere winkelketens? Verdwijnt de winkelstraat nu we alles op internet kopen?

Bekijk deze video over de sluiting van de V&D in Roermond.



Beantwoord de volgende vragen:
a. Wat betekent de sluiting van de V&D voor veel binnensteden, volgens de mensen op straat?
b. Welke belangrijke oorzaak wordt genoemd voor het sluiten van de V&D?
c. Welke oplossing voor opvulling van het pand wordt vaker genoemd?

Bekijk de Actuele Leestaak bij dit fragment.

Geen bloot op de hogeschool

Afgelopen weekend was de Open Dag van de Hogeschool van Amsterdam. Het universiteitsblad Folia werd voor die gelegenheid tijdelijk uit de schappen gehaald: het zou een verkeerd beeld geven van het imago van de hogeschool.

 


Vragen bij het filmpje

1 Wat is de aanleiding van 'de kleine rel' die is ontstaan?
2 De decaan van de Hogeschool heeft de editie van het universiteitsblad uit de schappen gehaald. Welk argument voert hij aan voor zijn besluit?
3 De decaan legt zijn argument uit met een opsomming en een voorbeeld. Noteer de opsomming en het voorbeeld.
4 Jeroen Pauw zegt: 'Of heeft u ook alle kranten weggehaald?'  Welke gedachte zit er achter deze opmerking?
5 Leg uit dat de reacties op de cover van het universiteitsblad 'tijdgebonden' zijn.

Schrijven - bericht op social media schrijven
Op social media wordt veel gereageerd op dit nieuwsitem. Wat vind jij? Had het universiteitsblad moeten blijven liggen? Of heeft de decaan goede redenen gehad om het (tijdelijk) te verwijderen? Geef een korte mening voor op social media. Let op:
- houd het netjes
- verzorg je taal
- onderbouw je mening met een of meer krachtige argumenten
Wissel de berichten uit. Welke vind je het sterkst?

Lange Frans zingt nieuwe versie van 'Het land van....'

De klassieker Het land van is door het duo Jurk van een nieuwe tekst voorzien, gezongen door Lange Frans.

Vraag vooraf
Ken je de eerste versie van Het land van...? Het kwam uit in 2005 en werd een nummer 1-hit. In het lied werd Nederland gekarakteriseerd aan de hand van een aantal toenmalige tegenstellingen en ontwikkelingen.

1 In de nieuwe tekst wordt ook een aantal ontwikkelingen tegenover elkaar geplaatst. Vul de juiste woorden in:

Facebookwijsheid tegenover ......
Strijd om Zwarte Piet tegenover....
Vrijheid na de Tweede Wereldoorlog tegenover.....
Solidariteit tegenover.....
Een volk met een visie tegenover....

2 Brave burgers 'verstoppen zich' volgens de tekst. Moet je 'verstoppen' hier letterlijk of figuurlijk opvatten? Leg ook uit hoe dat verstoppen eruit ziet.
3 Omdat we dingen die al eens gebeurden, moeten mijden. Over welke dingen gaat het hier in de tekst?
4 Welke kritiek op de huidige ontwikkelingen in het onderwijs hoor je terug in de tekst?
5 We zijn panisch als er iets verandert. Leg uit hoe een volk dat panisch is, zich gedraagt.

Fictie - argumenteren
Geef je mening over de (nieuwe) tekst van Het Land van... Gebruik realistische, emotieve en morele argumenten.

De versie uit 2005
Zoek de versie op die in 2005 uitkwam. Welke ontwikkelingen en gebeurtenissen speelden toen een rol? En wat is nu nog steeds actueel?

Online studeren op het mbo

In je eentje, maar zeker niet eenzaam. Dat is online studeren. Op de universiteit en het hbo is deze manier van studeren al heel normaal. Vanaf nu kan dit ook op enkele mbo-opleidingen in Nederland. Maar het is niet vrijblijvend, want de leraar kan alles zien!

Bekijk het filmpje:


Vragen:
1 Hoe wordt het filmpje ingeleid?
2 Wat is de functie van de inleiding?

3 De opleiding van Geo deed een pilot. Wat is een pilot?
4 Welke argumenten voor online onderwijs zijn uit deze pilot naar voren gekomen?

5 Wat zijn de valkuilen van online studeren?
6 Hoe heeft de TU Delft deze valkuilen opgevangen?
7 Op welke manier heeft de opleiding van Geo rekening gehouden met de valkuilen?

8 Zou je zelf voor online studeren kiezen? Noem minimaal 2 argumenten.

Wel of geen smartphone in de klas

Jongeren lijken wel vergroeid met hun smartphone, vinden sommigen. In hun vrije tijd
zijn ze er constant mee bezig. In de klas horen deze slimme gadgets in ieder geval
niet. Of toch wel?

Bekijk het filmpje.

Vragen:
1 Hoe denkt VWO het Erasmus over smartphones in de klas?

2 Welke argumenten heeft teamleider onderbouw Maaike Hagedoorn-Rutten hiervoor?

3 Hoe denkt de school de Passie over smartphones in de klas?

4 Welke argumenten heeft directeur Leendert van den Dool hiervoor?

5 Wat is jouw mening hierover? Onderbouw je mening met nog twee argumenten die niet in het filmpje genoemd zijn.

Schrijf in je agenda: zaterdag 28 maart EARTH HOUR 2015!

Een actuele leestaak van Josine Keppler op de tekst van de jaarlijkse WNF-campagne.
Krijg je ook zo'n zin om mee te doen aan Earth Hour? Doel bereikt!

Opdracht:
Bekijk het videofragment.
a Leg je hand op je hart. Klopt het sneller?
b Wat voor gevoel geven de snelle opeenvolging van beelden en de muziek je?
c Krijg jij direct zin om mee te doen aan deze actie?
d Kende deze actie al? Is jouw woonplaats actief bij deze actie?
e Schrijf een paar kernwoorden op die je de sprekers op het filmpje hebt horen zeggen.

De Actuele Leestaak bij dit fragment.

Geen giftige slang meer voor man uit Made

Eerder ontsnapte de dodelijke cobra van de 24-jarige Luc van Hintum uit Made. Heel Made was in rep en roer. De zoekactie kostte de gemeente veel geld. De rechter beoordeelde onder andere dat de eigenaar voorlopig geen giftige slangen meer mag houden. 

Bekijk het filmpje:


Vragen:
1 Wat is de straf voor Luc van Hintum?

2 De straf is gericht op veiligheid, kosten en het voorkomen van herhaling.  Leg dit uit.

3 Wat vindt Luc van Hintum van de straf? Waarom?

4 Vertel wat jij van die straf vindt.

5 Giftige slangen als huisdier. Wat vind je daarvan?

Cartoon met Mohammed op de cover van Charlie Hebdo

Bij de aanslag vorige week op het satirische tijdschrift Charlie Hebdo kwamen twaalf mensen om het leven. De mannen die de aanslag pleegden, zeiden dit te doen uit naam van de Islam. Het blad Charlie Hebdo maakte cartoons over de Islam, waardoor veel Islamisten beledigd zijn. Uit protest tegen de aanslag plaatsten mensen op social media het zinnetje 'Je suis Charlie'.

Bekijk het filmpje:


Vragen:
1 Wat waren de argumenten van de mannen die de aanslag pleegden om dit te doen?

2 Wat vind je hiervan? Ondersteun je mening met argumenten.

3 Wat betekent 'Je suis Charlie'? Wat wordt daarmee bedoeld?

4 Leg de cartoon op de nieuwste cover van Charlie Hebdo uit.
Wat vind je ervan?

5 Als je zelf een cartoon zou maken, wat zou je ermee willen zeggen?

6 Teken je cartoon. Laat de cartoon aan je klasgenoten zien en leg die eventueel wat uit.

Boze brieven voor One Direction

One Direction heeft een nieuwe videoclip met een grappige dansende aap en een leeuw.
Boze twitteraars en dierenrechtenorganisatie Peta vinden dat niet kunnen.

Bekijk het filmpje.

Vragen:
1 In de drie boze twitterberichten staat maar één argument. Welk argument?

2 Welke argumenten tegen het gebruik van dieren in clips en filmpjes worden genoemd?

3 De leden van One Direction verdedigen zich. Welke argumenten gebruiken zij?

4 Wat bedoelt fan @roo_xxi met het twitterbericht 'Ik wil nu een aapje zijn!'?

5 Wat zou jouw twitterbericht zijn?

Moderne of klassieke leraar van het jaar

Wat maakt een leraar een goede leraar?
In het filmpje komen twee leraren aan bod, die strijden om de titel 'Leraar van het jaar'.

Bekijk het filmpje:
Vragen:
1 Geschiedenisleraar Joost van Oort maakt veel gebruik van internet, social media en smartphone in de klas. Welke objectieve argumenten worden genoemd?

2 Waarom wint Jan Willem van den Bos de titel 'Leraar van het jaar'?

3 Wat vind jij belangrijk aan een goede leraar?
Geef hiervoor een objectief argument en een subjectief argument.

Smartphone op de fiets

Bel je wel eens op je fiets? Of luister je muziek of whatsapp je wel eens op de fiets?
Veel kinderen doen dit.

Bekijk het fragment:

Vragen:
1 'Druk verkeer tijdens de middagpauze in Huizen. En niet alleen op de weg!'
Wat wordt er met het laatste zinnetje bedoeld?

2 Welke argumenten geven de kinderen waarom ze hun smartphone op de fiets gebruiken?

3 Sommige mensen vinden dat bellen en appen op de fiets verboden moet worden.
Waarom is de minister van Verkeer het daar niet mee eens?

4 'Whatsappen' is een Engels werkwoord. Schrijf de ik-vorm (tt), hij-vorm (tt), de verleden tijd en het voltooid deelwoord op.

Toneelvoorstelling Anne in première.

In Amsterdam ging op 8 mei 2014 de voorstelling Anne in première. Het is een toneelvoorstelling over het leven van Anne Frank. Het is een initiatief van het Anne Frank Fonds in Basel, dat ooit door Anne's vader Otto werd opgericht.

Bekijk het fragment:
Vragen:
1 Wat is de functie van de inleiding?
2 Wat wordt er bedoeld met ‘een meer eigentijds verhaal’?
3 Waarom heeft het nieuwe theater, waar de voorstelling Anne wordt opgevoerd, kritiek gekregen?
4a Welke twee argumenten worden tegen deze kritiek ingebracht?
b Wat vind je van deze argumenten? Beoordeel ze op een kritische manier.

IJsbaan

Een ijsbaanmeester beantwoordt vragen over zijn ijsbaan. Hoe goed staat het er voor met het ijs?

Bekijk het filmpje.

(Vanaf 34:14 t/m 34:50 minuten)

1. Vindt de ijsmeester het ijs goed?

2. Vind jij dat de ijsbaan open had mogen gaan? Leg je antwoord uit.

Klantvriendelijk personeel

Een echtpaar komt in een winkel waar televisies worden verkocht. Middenin de zaak staat een pilaar met een knop. Als de vrouw op de knop drukt, gebeurt er iets wat ze niet had verwacht.

Bekijk het filmpje 

(Vanaf 2:42 t/m 5:20 minuten)

Vragen:

1. Vind je dat de verkoper het gesprek goed aanpakt? Leg je antwoord uit.

2. Welke oplossingen ziet de verkoper voor het probleem?

Een verkiezing

De jongerenkrant 7Days organiseert dit jaar 'de jongere van het jaar 2012 verkiezing'. Aan deze verkiezing doen drie jongeren mee die in 2012 iets bijzonders hebben gedaan.

Bekijk het filmpje:


Vragen:

1. Met welk doel wordt deze verkiezing georganiseerd? 
2. Waarom zijn deze drie jongeren genomineerd? Noem per persoon de reden van nominatie.
3. Wie moet volgens jou deze verkiezing winnen? 
4. Noem twee argumenten voor jouw keuze. 
5. Zijn dit objectieve of subjectieve argumenten?

Wat kiezen studenten?

Het nieuwe kabinet schrapt de langstudeerboete voor studenten. Daarvoor komen wel enkele andere maatregelen in de plaats. 

Bekijk het filmpje:

 Vragen: 

1. Welke twee maatregelen komen in de plaats van de langstudeerboete?
2. Welke vraag is het belangrijkste in dit filmpje?
   
   Studenten geven aan de hand van deze vraag hun mening.
    
3. Schrijf een van de meningen op waarmee je het eens bent. 
4. Waarom ben je het eens met deze mening?
   Geef een argument. 

Strafrechtidool uit ambt gezet

De bekende advocaat Bram Moszkowicz is door de rechter uit zijn ambt gezet. Hij mag dus nooit meer zijn beroep als advocaat uitoefenen. In het filmpje hoor je wat de rechtstudenten van de universiteit Leiden hiervan vinden.

Bekijk het onderstaande filmpje:




Vragen:

1. Enkele studenten vinden de straf, die is opgelegd aan Moszkowicz, te zwaar.
   Welke tegenargumenten noemen zij? Noem er twee. 
2. Enkele studenten vinden de straf, die is opgelegd, juist terecht.
   Welke argumenten noemen zij? Noem er twee.  
3. De laatste student die aan het woord is, heeft twijfels over de straf.
   Waarom twijfelt zij? 
4. Schrijf een conclusie bij dit filmpje.